Böbrek taşları, mesaneden böbreklere kadar üriner sistemin herhangi bir yerinde bulunabilen sert birikintilerdir. Birçok faktöre bağlı olarak oluşabilirler, ancak genetik yatkınlık ve tükettiğiniz sıvıların cinsi ve miktarı, böbrek taşı riskini doğrudan etkiler.

Böbrek taşları, bir kum tanesi kadar küçük, çakıl taşı boyutunda ve daha büyük olabilirler. Böbrek taşı, her yaş grubunda gelişebilir.

BÖBREK TAŞI BELİRTİLERİ
Küçük taşlar, çok ağrılı olmayan bir süreçle mesane yoluyla vücuttan atılabilir. Ancak daha büyük taşlar üretere (idrar borusu) yerleşebilir, idrar akışını engelleyebilir ve sırtınızda, yan tarafınızda, karnınızın alt kısmında veya kasıklarınızda keskin ağrıya ve idrarda kana neden olabilir. Bu belirtilerin yanı sıra mide bulantısı ve yüksek ateş de görülebilir.

Ağrınızın yeri, böbrek taşınızın yerini gösterir:

Böbrek taşınız üreterlerinizden birinde bulunuyorsa (her böbrekten idrarı mesaneye taşıyan tüpler), muhtemelen sırtınızda ağrı hissedersiniz.

Taş sol üreterde ise ağrınız muhtemelen sırtınızın sol tarafında olacaktır. Sağ üreterde ise ağrı muhtemelen sırtınızın sağ tarafında olacaktır. Ağrı genellikle yer değiştirmez; aynı yerde kalır. Ağrılara ek olarak mide bulantısı ve kusma da görülebilir.

Böbrek taşınız kasıklarınıza doğru inerse, genellikle idrara çıkma aciliyeti hissedersiniz ve sık sık idrara çıkarsınız. Ayrıca yanma hissiniz de olabilir. Mesane enfeksiyonunuz veya idrar yolu enfeksiyonunuz varmış gibi hissedebilirsiniz, çünkü rahatsızlık belirtileri çok benzerdir. Böbrek taşınız mesaneye ulaşırsa, genellikle ağrı sona erer ve idrar yaparken taşı düşürürsünüz.

BÖBREK TAŞININ NEDENLERİ
Böbrek taşlarının en yaygın nedeni dehidrasyon yani yeterli su tüketmemektir. Böbrek taşları oluşumu, idrarınızdaki mineral yoğunluğunu seyreltecek kadar su içmediğiniz anlamına gelir. Önerilen su tüketimi günde yaklaşık 2,5 litredir ve yaklaşık sekiz 8 su bardağına denk gelir.

Böbrek taşlarını önlemek için içilecek en iyi sıvı sudur. Ancak içilen suyun içeriği de böbrek taşı riskini etkiler. Kuyu suyu gibi sular arıtma işleminden geçmeden tüketilirse böbrek taşlarına neden olabilir.

Diğer böbrek taşı risk faktörleri şunlardır:

- Çok az veya çok fazla egzersiz

- Aşırı kilolu olmak

- Fazla tuz, şeker ve hayvansal protein içeren gıdalar tüketmek

- Böbrek enfeksiyonları; idrar akışını yavaşlatarak veya idrarın asit dengesini değiştirerek böbrek taşı riskini artırır.

- Ailede böbrek taşı öyküsü

- Çeşitli ilaçlar

BÖBREK TAŞI ÇEŞİTLERİ
Böbrek taşlarının bileşimi idrardaki minerallerin türüne göre değişir.

Kalsiyum, böbrek taşlarının yaklaşık yüzde 80'ini oluşturur. Çoğunlukla kalsiyum oksalat ve bazı durumlarda kalsiyum fosfat olarak oluşur.

Ürik asit kristalleri asidik idrarda taş oluşturma eğilimindedir. Fazla kilo, kronik ishal, tip 2 diyabet, gut ve protein açısından fakir diyetler asidik idrara katkıda bulunur.

Struvit (magnezyum amonyak fosfat) alkali idrarda oluşur ve genellikle kronik idrar yolu enfeksiyonlarıyla ilgilidir.

Sistin, nadir görülen kalıtsal bir durum nedeniyle yüksek konsantrasyonda taş oluşturan bir amino asittir. Bu, böbrek taşlarının en nadir görülen şeklidir.

Böbreklerinizde oluşan taşlar mesane taşları ile aynı değildir. Mesane taşları farklı şekillerde gelişir. Ancak küçük böbrek taşları, üreterlerden mesanenize doğru hareket edebilir ve dışarı atılmazsa mesane taşlarına dönüşebilir.

BÖBREK TAŞI AĞRISINI ÖNLEMENİN YOLLARI
Su

Dehidrasyon, böbrek taşlarının önde gelen nedenlerinden biridir. Daha az su idrarı yoğunlaştırır ve birçok mineral ve tuzun kaynaşmasına izin verir. Daha fazla su içmek, böbrek taşlarının büyümesini azaltmaya yardımcı olur.

Elma sirkesi

Elma sirkesi, kalsiyum açısından ağır böbrek taşlarının çözülmesine yardımcı olan sitrik asit içerir. Karışım, bir bardak suya biraz elma sirkesi karıştırılarak yapılır ve yemeklerden önce içilebilir.

Limon suyu

Sitrat, kalsiyum birikintileriyle oluşan böbrek taşlarının parçalanmasına yardımcı olur. Limon suyu bol miktarda sitrat içerir, bu nedenle böbrek taşı ağrısı için oldukça iyidir. Aç karnına ılık suyla karıştırdığınız limon suyunu içebilirsiniz. Doğal limon suyunun olması tercih sebebidir, çünkü şişe versiyonları daha fazla tatlandırıcı içerdiğinden böbrek taşlarını artırabilir.

Fesleğen

Fesleğen, kalsiyum bazlı böbrek taşlarının çözülmesine yardımcı olan başka bir bileşen olan yüksek miktarda asetik asit içerir. Fesleğen yapraklarının ürik asidi dengelediği ve böbrek taşlarını dışarı atmada oldukça yardımcı olduğu bilinmektedir.

Nar suyu

Bu, birçok insanın kefil olduğu başka bir ev ilacıdır. Her gün bir bardak nar suyu içmek, böbrek taşlarınız için harikalar yaratabilir.

Barbunya

Barbunya böbrek taşı sorunlarına karşı oldukça faydalıdır. Böbrek taşlarıyla mücadelede yardımcı olan bir mineral olan magnezyum açısından zengindirler. Barbunyayı ve barbunyayı kaynattığınız suyu yemeklerinizde kullanabilirsiniz.

Kereviz

Kereviz, böbrek taşları söz konusu olduğunda yaşam iksiri gibidir. İdrar çıkışının artmasına yardımcı olur ve böbrek sağlığı söz konusu olduğunda süper bir besindir. Kereviz tohumları düzenli olarak tüketilirse böbrek taşı oluşumunu bile engelleyebilir.

BÖBREK TAŞLARINI OLUŞMADAN ÖNLEYİN
Böbrek taşlarından kurtulmanın en iyi ve en az acı verici yolu, başlamadan önce onları önlemektir. Çünkü vücudunuzda bir kez böbrek taşı oluştuğunda, başka bir tane daha oluşma olasılığı artar. Bazı insanlar böbrek taşı oluşturmaya daha yatkındır.

Önce diyetinizi ve sıvı alımınızı yönetin. Böbrek taşı riskini azaltmak için yapabileceğiniz en iyi şey budur.

Yeterince su için: Bir litrelik bir şişeyi her gün iki defadan fazla idrarla doldurabilecek kadar sıvı almak gerekir. Bu, iki litre su içmek kadar basit değildir. Bu, genellikle önerilen sekiz bardaktan daha fazlasıdır. İdrarınızda bu çıktının sürekli olarak üretilmesi için yeterince içmeli ve ter veya başka yollarla kaybetmemelisiniz.

Diyetinize biraz limon ekleyin: Sitrat, kalsiyum taşı kristalleşmesine müdahale eder ve sitratın diyet ile en iyi alınma şekli limondur. Suyunuza bir dilim limon ekleyin, bol miktarda sitrat almak için yemeklerinizin üzerine limon sıkın.

Tuzu kısıtlayın: Diyetinizdeki aşırı sodyum, böbrek taşı oluşumun bir başka nedenidir. Bu yüzden sodyumu kısıtlamanız gerekir. Ayrıca dışarıda yememeye de dikkat edin. Ne kadar çok taze meyve ve sebze yiyebilir, kendi yemeğinizi pişirebilir ve sodyum alımını yönetebilirseniz, o kadar iyidir.

Yüksek oksalatlı yiyeceklere dikkat edin: Oksalat veya oksalik asit, birçok bitkide minerallere bağlanan ve böbrek taşlarına da neden olabilen bir antinutrienttir. Ispanak, pancar, yer fıstığı ve badem gibi oksalat içeriği yüksek besin kaynaklarını sınırlayın. Ancak bu gıdalar sağlıklı olduğu için tamamen kaçınmayın.

Daha az et tüketin: Böbrek taşlarının yüzde 85 kadarı kalsiyumdan oluşur. Diğer yüzde 15, çoğunlukla hayvansal proteinlerde bulunan ürik asitten meydana gelir. Yumurta ve deniz ürünleri dahil et alımınızı sınırlayın.